Adolf Hitler’in ismi, savaş ve soykırımlarla dolu bir karanlık geçmişi çağrıştırıyor. Ancak onunla özdeşleşen bir detay daha var ki, yıllardır tartışma konusu: “diş fırçası” şeklindeki ikonik bıyığı. Peki bu sıra dışı bıyık şekli, dönemin modasına mı ayak uydurma çabasıydı, yoksa savaşın dayattığı bir zorunluluk muydu? Yeni belgeler ve tarihsel tanıklıklar, bu stilin ardında sanıldığından çok daha ilginç bir hikâye olabileceğini gösteriyor.
Adı, insanlık tarihinin en karanlık dönemlerinden biriyle özdeşleşti. Adolf Hitler denince akıllara ilk olarak savaş, yıkım ve soykırımlar gelir. Ancak onunla birlikte unutulmayan bir başka sembol daha var: “Diş fırçası” şeklindeki ikonik bıyığı. Peki, bu sıra dışı stilin ardında ne yatıyor?
Alman otomobil sporcusu Hans Koeppen, bu tarzın öncülerindendi.
1910’a gelindiğinde ise Alman Veliaht Prensi Wilhelm’in bile bıyıklarını bu şekilde kestirmesi, modanın tepe noktasına ulaştığını gösteriyordu.
O yıllarda bu tarz sadece Almanya ile sınırlı değildi; İngiltere'de, ABD'de hatta sinema perdelerinde bile karşımıza çıkıyordu. Bıyığın belki de en tanınmış taşıyıcısı, Charlie Chaplin’in yarattığı o hüzünlü ama sevimli serseri karakterin de alameti farikasıydı bu bıyık. Chaplin’in, seyircinin sempatisini kazanmasına yardımcı olan bu imaj, kısa süreliğine de olsa moda bile olmuştu. Kimilerine göre Hitler de bu popüler akımdan etkilenmişti. Ama ortada bunu ispatlayan bir belge yok.
Ancak tüm bu stil anlatılarının ötesinde, bıyığın ardında çok daha ilginç bir iddia var: Hitler bu bıyığı gaz maskesine sığsın diye bırakmış olabilir.
Birinci Dünya Savaşı sırasında Hitler’le aynı birlikte görev yapan yazar Alexander Moritz Frey’in anıları, bu teoriyi güçlendiriyor. Frey, savaş cephelerinde gaz saldırılarından korunmak için kullanılan maskelerin kalın ve uzun bıyıklarla uyumsuz olduğunu, Hitler’in bu yüzden bıyıklarının uçlarını kesmek zorunda kaldığını anlatıyor.
Moda mıydı, zorunluluk mu bilinmez. Ama bir şey kesin: Onun bıyığı artık sadece bir kesim tarzı değil, tarihin asla unutulmaması gereken karanlık bir yüzüdür.