Türkiye’nin küresel ekonomideki yükselişi rakamlara yansıdı. Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan “Yurt Dışı Yatırım Anketi – 2025” çalışmasına göre, Türk şirketlerinin 2024 sonu itibarıyla yurt dışında gerçekleştirdiği yatırımların sermaye pozisyonu 60,1 milyar dolara ulaştı. Yatırımcı-yatırım arasındaki borç ilişkisi de dahil edildiğinde bu tutar 62,8 milyar doları buluyor.
Rakamlar, Türkiye’nin yalnızca ihracat ve ithalatla değil, doğrudan yatırımlarla da küresel ekonomide iddialı bir oyuncu haline geldiğini ortaya koyuyor. 132 ülkede 2.317 yatırım yapan Türk iş dünyası, yaklaşık 189 bin kişiye istihdam sağlıyor.
AVRUPA BİRLİĞİ İLK SIRADA, HOLLANDA AÇIK ARA ÖNDE
Rapora göre, yurt dışındaki Türk yatırımlarında Avrupa Birliği ülkeleri açık farkla ilk sırada. AB ülkeleri toplam 34,2 milyar dolarlık sermaye pozisyonu ile yatırımların yüzde 56,9’unu oluşturuyor.
AB’yi, Birleşik Krallık, Rusya Federasyonu, Balkan ülkeleri, EFTA üyeleri ve Doğu Avrupa ülkelerinden oluşan “Diğer Avrupa Ülkeleri” grubu izliyor. Bu bölgedeki yatırımların tutarı 13,5 milyar dolar ile toplamın yüzde 22,4’üne karşılık geliyor.
En çok yatırım yapılan ülke ise Hollanda. Yalnızca bu ülkedeki Türk yatırımlarının sermaye pozisyonu 24 milyar dolar seviyesinde. Lüksemburg, Malta ve İrlanda gibi finansal merkezlerde kurulan “özel amaçlı işletmeler” de Türk yatırımcıların yoğun olarak tercih ettiği adresler arasında yer alıyor.
KUZEY AMERİKA VE ASYA DA YÜKSELİYOR
Türk şirketleri Avrupa dışına da hızla açılıyor. Yatırımların 3,33 milyar doları Kuzey Amerika’da, 3,35 milyar doları ise Asya’da bulunuyor. Fas, Tunus, Libya, Cezayir ve Mısır’ı kapsayan Kuzey Afrika yatırımları 2,1 milyar dolar, Ortadoğu ve Körfez ülkelerini içeren “Yakın ve Ortadoğu Asya” yatırımları ise 2,09 milyar dolar seviyesinde.
Yatırımlar yalnızca sermaye değil, aynı zamanda istihdam da yaratıyor. 2024 itibarıyla yurt dışındaki Türk yatırımlarında çalışan kişi sayısı yüzde 0,8 artarak 188 bin 728’e yükseldi.
FİNANS VE SİGORTA ZİRVEDE
Türk şirketlerinin yurt dışı yatırımlarında en dikkat çeken sektör finans ve sigorta faaliyetleri. Bu alandaki yatırımlar toplamın yüzde 65,7’sini oluşturuyor. Özellikle holding şirketleri aracılığıyla yapılan finansal yatırımlar öne çıkıyor.
Diğer sektörlerde ise tablo şu şekilde:
Madencilik ve taş ocakçılığı: yüzde 7,7
Toptan ve perakende ticaret: yüzde 4,5
Ulaştırma ve depolama: yüzde 4,4
Ana metal sanayii: yüzde 4,2
Gıda-içecek ve tütün ürünleri imalatı: yüzde 2,5
Kimya sanayii: yüzde 1,9
Gayrimenkul faaliyetleri: yüzde 1,5
Kuzey Amerika’da finans ve sigorta, gayrimenkul ve ana metal sanayii öne çıkarken; Asya’da kimya, ticaret ve lojistik; Afrika’da ise ana metal ve inşaat sektörleri dikkat çekiyor.
Türkiye’den yurt dışı yatırımlara yapılan ihracat 2024 yılında 9,1 milyar dolar, bu yatırımlar üzerinden yapılan ithalat ise 6,3 milyar dolar oldu. Yatırımların toplam cirosu ise 47 milyar dolar seviyesinde.
“TÜRK ŞİRKETLERİ ULUSLARARASI PAZARLARDA KALICI OYUNCU OLDU”
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Yurt Dışı Yatırımlar İş Konseyi Başkanı Kübra Orkaçıoğlu Kazan, Odatv’ye yaptığı açıklamada, Türkiye’nin küresel ekonomideki etkinliğinin her geçen gün arttığını söyledi.
Türk yatırımcıların toplamda 132 ülkede 2 bin 317 yatırım gerçekleştirdiğini belirten Kazan, bu yatırımlar sayesinde yaklaşık 189 bin kişiye istihdam sağlandığını vurguladı.
Önümüzdeki döneme ilişkin öngörüsünü paylaşan Kübra Orkaçıoğlu Kazan, şunları söyledi: “Yurt dışı yatırımların benzer bir ivmeyle artmasını ve yıllık bazda yaklaşık yüzde 10 seviyelerinde büyümesini öngörüyoruz. Bu tablo, Türk şirketlerinin küresel rekabet gücünün yükseldiğini ve uluslararası pazarlarda kalıcı oyuncu haline geldiğini gösteriyor. Stratejik sektörlerde yapılacak yeni yatırımların Türkiye’nin ekonomik etkisini daha da güçlendireceğine inanıyoruz.”
