Yapay zekâdan biyoteknolojiye, milyarlarca dolarlık yatırımla gençlik iksiri peşinde koşuluyor.
Teknoloji dünyasının en zengin isimleri, yaşlanmayı durdurmak ve insan ömrünü uzatmak için laboratuvarlara milyarlar akıtıyor. Gençlik vadeden haplar geliştiriliyor, hücreler yeniden programlanıyor, yapay zekâ biyolojinin içine giriyor.Peki şimdiye kadar ne başarıldı, kim ne kadar yatırım yaptı ve bu yarışın sonunda gerçekten zamanı geri almak mümkün mü?
GENÇLİĞİ YENİDEN İNŞA ETMEK İSTİYORLAR: RETRO BIOSCIENCES
Bu yarışın en dikkat çekici girişimlerinden biri, OpenAI CEO’su Sam Altman tarafından desteklenen Retro Biosciences. 2021’de kurulan şirket, Altman’ın kişisel servetinden sağlanan 180 milyon dolarlık yatırım ile yola çıktı.
Retro’nun CEO’su Joe Betts-LaCroix, dünyanın en küçük bilgisayarını geliştirmiş bir bilim insanı. Şimdi ise hedefi çok daha iddialı: İnsan ömrüne 10 sağlıklı yıl eklemek.
YAŞLANMAYI DURDURAN MOLEKÜL: RTR242
Şirketin ilk klinik denemelerinde odaklandığı molekül RTR242. Bu deneysel ilaç, yaşlandıkça bozulmaya başlayan ve Alzheimer gibi hastalıklara yol açan otofaji sürecini yeniden etkinleştirmeyi amaçlıyor. İlaç yapay zeka modülü kullanılarak geliştirilmeye çalışılıyor.
Otofaji, hücrelerin içindeki hasarlı ya da kullanılmayan yapıların geri dönüştürülmesini sağlayan doğal bir sistem. Ancak yaşlandıkça bu sistem bozuluyor. Retro’nun hedefi, bu süreci yeniden başlatarak beynin kendini temizlemesini ve yenilemesini sağlamak.
YAŞLANMAYI SIFIRLAMAK MÜMKÜN MÜ?
Retro Biosciences, yalnızca Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıklara çare bulmayı değil, aynı zamanda biyolojik yaşı geri almayı hedefliyor. Betts-LaCroix, bu tedavilerin “biyolojiyi daha genç bir seviyeye döndürmeyi” amaçladığını söylüyor.
Şirket şu anda denemelerini klinik öncesi aşamada sürdürüyor. Ancak Silikon Vadisi’nde umut büyük: Eğer başarılı olunursa, yaşlı hücrelerin gençleşmesi artık yalnızca bir hayal olmaktan çıkabilir.
BU ALANDA KİMLER UĞRAŞIYOR?
RETRO BIOSCIENCES: SAM ALTMAN’IN GENÇLIK LABORATUVARI
Yatırım: 180 milyon dolar (Sam Altman’ın kişisel servetinden)
Odak: Yaşlanmayı tersine çevirecek ilaç ve tedaviler
Retro’nun en dikkat çekici çalışması, hücrelerin kendi çöplerini temizleme sistemi olan otofajiyi yeniden etkinleştirmeyi hedefleyen RTR242 adlı ilaç. Bu molekül, Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıkların temel sebeplerine karşı umut vadediyor.
Şirket, ayrıca kök hücre temelli kan yenileme ve sinir sistemi tedavileri üzerine de çalışmalar yürütüyor. OpenAI’nin özel bir GPT versiyonu da protein tasarımı ve hücresel programlamada aktif rol alıyor.
PETER THIEL: KRİYOJENİK HAYALLER
Yatırımlar: Unity Biotechnology, Methuselah Vakfı, Alcor Life Extension Foundation
Toplam Destek: Milyonlarca dolar
Thiel, yaşlanan hücreleri hedef alan ilaçlara ve ölü bedenlerin dondurularak gelecekte diriltilmesini amaçlayan kriyojeniğe yatırım yaptı. Ölümü “mantıksız bir gerçeklik” olarak gördüğünü her fırsatta dile getiriyor.
LARRY ELLISON: ÖLÜMÜ MANTIKSIZ BULUYOR
Yatırımlar: Ellison Tıp Vakfı, Ellison Teknoloji Enstitüsü
Toplam Destek: 600 milyon dolardan fazla
Oracle kurucusu Ellison, biyomedikal araştırmalara yüz milyonlarca dolar aktardı. Ölümü hiçbir zaman kabullenmediğini söyleyen Ellison, 2016’da kanser araştırmalarına da büyük bağışlarda bulundu.
LARRY PAGE VE SERGEY BRIN: GOOGLE’DAN SONSUZ YAŞ PROJESI
Yatırım: Calico Labs, Verily Life Sciences
Toplam Destek: 1 milyar dolardan fazla
Google’ın kurucuları, yaşlanmayı yavaşlatmaya odaklanan Calico Labs ve Verily Life Sciences projeleriyle dikkat çekiyor. Brin, Parkinson riskine karşı kişisel motivasyonla da milyar dolarlar harcadı.
MARK ZUCKERBERG: “100 YAŞ YENI NORMAL OLACAK”
Yatırımlar: Chan Zuckerberg Girişimi, Breakthrough Ödülü
Amaç: İnsanların 100 yaş üstü yaşamalarını sıradan hale getirmek
Zuckerberg, biyoteknoloji projelerini desteklemek için milyonlarca dolar fon sağladı. Çiftin kurduğu Breakthrough Ödülü, önde gelen bilim insanlarına her yıl milyonlarca dolar kazandırıyor.
JEFF BEZOS: ALTOS LABS ILE HÜCRESEL GENÇLEŞME
Yatırım: Altos Labs
Hedef: Hücreleri gençleştirmek, yaşlanmayı tersine çevirmek
Bezos, yatırımın yanında yaşam tarzıyla da öne çıkıyor. Düzenli egzersiz, doğa sporları ve özel antrenman programlarıyla biyolojik yaşını aşağı çekmeye çalışıyor.
BRYAN JOHNSON: İNSAN DENEYINE DÖNEN MILYARDER
Proje: Project Blueprint
Sonuç: 5,1 yıl biyolojik yaş geri kazanımı
Katı bir beslenme ve supplement programıyla yaşayan Johnson, biyolojik yaşını birkaç yıl geri alarak dünya rekoru kırdı. Ancak yöntemi tartışmalı bulunuyor.
PEKİ YA KUR'AN ÖLÜM HAKKINDA NE DİYOR?
1. Ölümün Kaçınılmazlığı
Kur’an’da ölümün her canlının mutlaka tadacağı bir gerçek olduğu sık sık hatırlatılır:
“Her nefis ölümü tadacaktır.” (Âl-i İmrân 3/185, Enbiyâ 21/35, Ankebût 29/57)
İnsanın serveti, gücü veya teknolojisi ne olursa olsun, ölümden kaçamayacağı vurgulanır.
2. Ölümün Allah’ın Takdiriyle Gerçekleşmesi
Kur’an’da ölümün bir “tesadüf” değil, Allah’ın belirlediği vakitte gerçekleştiği ifade edilir:
“Hiçbir can Allah’ın izni olmadan ölmez. O, belirlenmiş bir vakte göre yazılmıştır.” (Âl-i İmrân 3/145)
3. Dünya Hayatının Geçiciliği
Kur’an’da ölüm, insana dünyanın faniliğini ve ahiretin ebedîliğini hatırlatır:
“Bu dünya hayatı sadece bir oyun ve oyalanmadır. Asıl yurt ise ahiret yurdudur, keşke bilselerdi!” (Ankebût 29/64)
4. Ölüm Meleği ve Canın Alınması
Ölüm anı da ayrıntılı şekilde anlatılır. Canın alınmasıyla ilgili ayetlerde “Melekler” ve özellikle Azrâil olarak bilinen “ölüm meleği”nden bahsedilir:
“De ki: Size vekil kılınan ölüm meleği canınızı alacak, sonra Rabbinize döndürüleceksiniz.” (Secde 32/11)
5. Ölüm Sonrası ve Diriliş
Kur’an’a göre ölüm son değildir; insan yeniden diriltilecek ve hesaba çekilecektir:
“Sonra mutlaka öldürüleceksiniz. Sonra da mutlaka diriltileceksiniz.” (Mü’minûn 23/15-16)
6. Ölümün Bir İmtihan Oluşu
Ölüm, insan için bir son değil, imtihanın tamamlanışıdır:
“Hanginizin daha güzel işler yapacağını denemek için ölümü ve hayatı yaratan O’dur.” (Mülk 67/2)
