Kahve fiyatları son 12 ayda hızla yükseldi. Şubat ayında Arabica ve Robusta kahve fiyatları sırasıyla 9,049 USD/kg ve 5,812 USD/kg ile rekor seviyelere ulaştı. Bu artış gıda ve içecek endüstrisini önemli biçimde etkiledi.
Üreticiler maliyetlerin bir kısmını üstlenirken, kalanını müşterilerine yansıtmak zorunda kaldı. Bu da azımsanacak bir miktar değildi. Bir fincan kahvenin ortalama fiyatı 2022'den bu yana %17 arttı (Lumina Intelligence). Ancak, son dönemde kahve fiyatlarının dengelenmeye ve düşmeye başladı…
KAHVE FİYATLARINDAKİ ARTIŞI NE TETİKLEDİ?
Şeker, kakao ve zeytinyağı gibi diğer birçok yüksek değerli emtia gibi, iklim değişikliği kahve üretimini sekteye uğrattı. Dünyanın en büyük kahve üreticisi olan Brezilya, uzun süreli kuraklıktan etkilendi. Tedarik zinciri risk yönetimi şirketi Everstream Analytics'in Baş Meteoroloğu Jon Davis, Eylül 2024'te “Brezilya'da kuru mevsim, ancak bu kışın aşırı ve olağandışı sıcaklıklar toprak nemi rezervlerini tehlikeli derecede düşük seviyelere indirdi” dedi. Ek olarak, aşırı sıcaklık düşüşleri de hasar verdi.
İngiliz Kahve Birliği Yönetici Direktörü Paul Rooke, “Brezilya'da donun mahsul üzerindeki etkisini görüyoruz. Bazı yıllarda diğer yıllara göre daha önemli bir etkisi olabilir ve zorluk. Bu düşük sıcaklıklar ve donlar daha sık ve/veya daha yaygın hale gelirse, üretimi sürdürmek zorlaşacak” dedi. Ancak, Arabica ve Robusta kahve türlerini üreten Brezilya'da yetiştirme koşulları iyileşti.
KAHVE FİYATLARI NEDEN DÜŞÜYOR?
Vesper'in piyasa analisti Ben Schräder, “Brezilya'da hava koşulları şu anda elverişli” dedi. Sonuçta, kahve üretiminin “yüksek kaliteli ve bol” olması bekleniyor. Bu da arzın azalmasıyla birlikte fiyatların sürekli artmasından korkan sektör için bir rahatlama anlamına geliyor.
Tedarikçilerin üreticilere yönelik agresif satışları da fiyatların düşmesine katkıda bulundu. Ancak bu satışlar, 2024 mahsulünün çoğunun şu anda satılmış olduğu anlamına geliyor. Üretim tahmin edildiği kadar fazla olmazsa, bu durum fiyatların tekrar yükselmesine neden olabilir. Schräder, “Brezilya'nın hasadı henüz zirveye ulaşmadı. Herhangi bir hava bozukluğu tahminleri değiştirebilir” dedi.
KAHVE FİYATLARININ HAREKETLİLİĞİ
Kahve, iklim değişikliklerine karşı savunmasız olan, oldukça hareketli bir emtiadır. Everstream Analytics'ten Davis, “Kahve, özel koşullara ihtiyaç duyan bir tarım ürünüdür. Belirli bir rakım, belirli bir toprak ve mevsim boyunca belirli hava koşullarına ihtiyaç duyar. Dünyada bu benzersiz tarımsal değişkenler kombinasyonuna sahip çok fazla bölge yok” dedi.
Bu, mahsulün geleceğini korumak için hiçbir şey yapılamayacağı anlamına gelmez. Sadece yetiştiriciler için belirli zorluklar ortaya çıkardığı anlamına gelir. Sonuç olarak, kahve üreticileri iklim değişikliğinin meydana getirdiği sorunları aşmak için yenilikler yapıyor ve mevcut yetiştirme sistemlerine alternatifler buluyor.
İngiliz Kahve Derneği'nden Rooke, “Hem bireysel işletmeler hem de Global Coffee Platform gibi kuruluşlar tarafından iklim değişikliğinin etkilerini azaltmaya yönelik çok çeşitli girişimler yürütülüyor. Bunlar gölge kahve üretimi, karbon tutma projeleri, toprak ve su koruma projeleri gibi alanları kapsıyor. Önemli olan, başarılı projelerin nasıl ve neden başarılı olduğunu ve bunların daha geniş ölçekte nasıl tekrarlanabileceğini anlayabilmek” dedi.
Ayrıca, World Coffee Research gibi kuruluşlar, değişen iklime en uygun kahve çekirdeği çeşitlerini belirlemenin yanı sıra, değişen koşullara uyum sağlamak için popüler çeşitler geliştirmeye çalışıyor.
