Dünya'dan 620 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir başıboş gezegen, tarihin en büyük 'büyüme atağı'na sahne oldu.
Cha 1107-7626 adıyla bilinen bu gezegen, birkaç ay süren olağanüstü bir süreçte saniyede altı milyar ton gaz ve tozu yutarak kütlesini hızla artırdı.
YILDIZSIZ, YALNIZ BİR DEV
Cha 1107-7626, Güney Yarımküre'deki Kameleon takımyıldızında bulunuyor. 'Rogue planet' (başıboş gezegen) olarak tanımlanan bu tür gökcisimleri, Güneş benzeri bir yıldızın etrafında dönmek yerine uzay boşluğunda serbestçe sürükleniyor.Gezegen, etrafını saran dönen gaz ve toz diski sayesinde 'akresyon' adı verilen süreçle besleniyor. Bu sıradışı gözlem, Avrupa Güney Gözlemevi'nin (ESO) Çok Büyük Teleskopu ile gerçekleşti.
Araştırmacılar, gezegenin büyüme hızının birkaç hafta içinde sekiz kat artarak ağustos ayında zirveye ulaştığını ve aylarca o seviyede kaldığını belirtiyor.
JÜPİTER'DEN 10 KAT BÜYÜK OLABİLİR
Henüz 'bebek' sayılabilecek Cha 1107-7626, kütle olarak Jüpiter'in beş ila on katı büyüklüğünde.
Çalışmanın ortak yazarlarından St Andrews Üniversitesi'nden Dr. Alexander Scholz, 'Asıl güçlü büyüme evreleri, gezegen hala yoğun gaz ve toz bulutunun içinde gizlenmişken yaşandı. Şimdi gözlediğimiz ise büyümenin son evreleri' dedi.
YILDIZLARA BENZER BİR BESLENME
Araştırmada dikkat çekici bir keşif de James Webb Uzay Teleskobu sayesinde yapıldı. Gözlemler, gezegenin manyetik alanının diskin iç kenarından gelen maddeyi gezegene yönlendirdiğini ortaya koydu. Bu, genç yıldızların gazı çekme yöntemine oldukça benziyor.
Baş araştırmacı Dr. Victor Almendros-Abad, 'Bu, bir gezegen kütlesindeki cisimde şimdiye kadar kaydedilen en güçlü akresyon olayı. İnsanlar gezegenleri genellikle sessiz ve durağan düşünür ama aslında çok daha hareketli ve dramatik sahnelere ev sahipliği yapabiliyorlar' diye konuştu.
GEZEGEN Mİ YILDIZ MI?
Bilim insanlarına göre bu keşif, yıldızlarla başıboş gezegenler arasındaki çizgiyi bulanıklaştırıyor.
Zira büyük gaz devlerinin, yıldızlara benzer şekilde çöküp kendi disklerini oluşturarak büyüyebileceği düşünülüyor. Hatta bazı devasa başıboş gezegenlerin, arta kalan maddelerden kendi küçük gezegenlerini oluşturup 'güneşsiz mini sistemler' meydana getirebileceği öne sürülüyor.
