Bloomberg HT Araştırma'dan Sevcan Ersözlü'nün Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerinden derlediği bilgilere göre, yabancı yatırımcıların Türk Lirası (TL) alımına yönelik aldığı pozisyonları gösteren swap (carry trade) işlemlerinde geçen hafta önemli bir artış görüldü.
17 Ekim ile biten haftada, BDDK'nın 'bankalar bilanço dışı yabancı para pozisyonu' (BDYPP) verisinde TL (alım) swap pozisyonları 47,2 milyar dolar olurken, TCMB'nin verilerindeki ters swap pozisyonları da 3,2 milyar dolara çıktı. Toplam türev pozisyon büyüklüğüyse 50,4 milyar dolar ile 50 milyar dolar eşiğinin üzerine çıktı. Eylül sonunda bu rakam 41 milyar dolar seviyesinde olmuştu.
Haftalık bazda 786 milyon dolarlık bir artışın izlendiği pozisyonlar, yılın son çeyreğine girilirken TL lehine güç kazanımına işaret etti.
BDDK'nın 23 Haziran 2022'de yürürlüğe giren düzenlemesinde, swap limitleri bankacılık sektörünün özkaynaklarına göre belirleniyor. Bu limitler, bankaların yurt dışı yerleşiklerle (yabancılarla) gerçekleştirdiği swap hacimlerini sınırlarken, TL likiditesi üzerinde de etkili oluyor.
'CARRY TRADE'İN CAZİBESİ AZALIYOR'
Record CM Portföy Yöneticisi Canberk Yalçın'a göre, yabancı yatırımcılar genellikle bir hafta ve bir ay vadeli carry trade pozisyonları açıyor. Yalçın, 'TL talebi veya arzı hızla arttığında, yurt dışındaki swap limitleri devreye girerek TL likiditesini kısıtlayıcı bir unsur olabiliyor. Bu durum kısa vadeli faizlerde sert oynaklık yaratabiliyor. Örneğin, mart ayında TL likiditesi sıkışmış ve offshore kısa vadeli faizlerde belirgin artış görülmüştü' dedi.
Mart 2025'te carry trade pozisyonlarında 20 milyar dolarlık carry trade pozisyonunun çözüldüğü izlenmişti.
Yalçın, bir ay ve üzeri vadelerde 'limit doluluk' sorunu bulunmadığını ve bu nedenle uzun vadeli pozisyon açan 'real money' fonlar açısından limitlerin etkisinin sınırlı olduğunu ifade ederken, carry trade'in cazibesinin azalmaya başladığını vurguladı ve önümüzdeki dönemde bu limitlerin daha az ilgi çekeceğini kaydetti.
Yalçın ayrıca 'Daha uzun vadeli pozisyon taşıyan fonlar için bu limitlerin etkisi, 'gerekirse pozisyonu kapatabilir miyim' sorusu üzerinden, risk yönetimi boyutunda görülür' dedi.
Deutsche Bank Türkiye Ekonomisti Yiğit Onay da 23 Ekim tarihli raporunda politik belirsizlikler nedeniyle bazı yatırımcıların 'carry' pozisyonlarını azaltarak riskten kaçınmasının olası olduğunu ifade etti. Ancak 'TCMB'nin ortodoks politika duruşunu sürdürmesi halinde portföy tercihlerinde yapısal bir değişim beklemiyoruz' değerlendirmesinde bulundu.