Dünya

Dünya haritasında yıllardır saklanan detay! Resmen başvurdular: 'Haritalar değişsin'

Yıllarca yanlış algıyla küçük gösterilen Afrika kıtası, Batı merkezli sömürgeci harita düzenine başkaldırdı. Afrika Birliği, küresel çevrelere Mercator haritasını terk etme çağrısı yaptı. İşte 5 asırlık harita oyunları...

HABER7

Son dönemde Türkiye ile yakın ilişkiler kuran Afrika ülkeleri, Batılı sömürgeci yerleşik düzene karşı küresel çapta ses yükseltmeye başladı.

Afrika ülkelerinin bir araya geldiği AfB, Avrupa’ya nazaran Kara Kıta’yı olduğundan küçük gösteren Mercator haritasını tartışmaya açtı. Afrika Birliği (AfB), Mercator haritasının yerine ‘Equal’ olarak bilinen Eşit Dünya haritasının kullanılmasını talep etti.

Afrika Birliği, Birleşmiş Milletler ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşların Equal haritasına yer vermesini istedi.

Gerhard Mercator tarafından oluşturulan Mercator projeksiyonu, 1569'da denizcilik için tasarlanmıştı. Google Haritalar, okullar ve atlaslar gibi dijital platformlar Mercator projeksiyonunu kullanıyor.

 

5 ASIRLIK TAHAKKÜM

Afrika’nın hak ettiği küresel yeri güçlendirmeyi hedefleyen Afrika Birliği’nin lağvedilmesini istediği Mercator harita sistemi, 16’ncı yüzyıldan bu yana yaygın olarak kullanılıyor.

Kıtaların boyutunu gerçeğe aykırı şekilde gösteren Mercator haritasında Afrika kıtası, kendisinden 14 kat küçük Grönland ile aynı ebatta resmediliyor. Oysa Grönland, Afrika’nın yalnızca 14’te 1’i kadarlık yüzölçümüne sahip.

Afrika kıtası Rusya'dan daha büyük olmasına rağmen, Mercator haritasında Rus toprakları Afrika'dan daha büyük gösteriliyor.

9 ÜLKE 1 KITAYI İÇİNE ALABİLİYOR

Afrika kıtasının 30,4 milyon kilometrekare yüzölçümüyle; ABD, Çin, Almanya Japonya, İspanya, Fransa, İtalya, Doğu Avrupa, Hindistan ve İngiltere’yi içine alabilecek kadar büyük olduğu biliniyor.

Modern dünya haritalarında Kuzey Amerika kıtası, Afrika’dan bir buçuk kat büyük çiziliyor. Oysa gerçek yüzölçümlerine bakıldığında Afrika kıtasının kuzey Amerika’dan tam 3.5 kat, yani 3,5 milyon kilometrekare daha büyük olduğu verilere yansıyor.

Gerhard Mercator tarafından çizilen mevcut haritada Afrika’nın hep aşağıda, Avrupa ve Amerika’nın yukarıda bulunması da sorgulanıyor.


1 MİLYAR İNSANI 'KÜÇÜLTEN' HARİTA

AfB Komisyonu Başkan Yardımcısı Selma Malika Haddadi, bu durumun Afrika’yı “marjinal” gösterdiğini vurguluyor. Haddadi, “Afrika dünyanın ikinci büyük kıtası ve 1 milyardan fazla insana ev sahipliği yapıyor. Haritalar gerçeği yansıtmalı” sözlerine yer veriyor.

Afrika No Filter ve Speak Up Africa tarafından yürütülen kampanyaya göre, Mercator Haritası özellikle eğitim, medya ve politika alanlarında yanlış bir inanç oluşturdu. Afrika No Filter İcra Direktörü Moky Makura, “Afrika'nın haritadaki mevcut boyutu yanlış” dedi.

Speak Up Africa kurucusu Fara Ndiaye ise “Bu yanlış bilgilendirme artık sona ermeli" dedi.

EGEMEN İDEOLOJİNİN HARİTASI

Karayip Topluluğu (CARICOM) Tazminat Komisyonu Başkan Yardımcısı Dorbrene O'Marde, Equal Haritası’nı Mercator’un “güç ve egemenlik ideolojisine karşı bir başkaldırı” olarak tanımladı.

ZENGİNE BÜYÜK, YOKSULA KÜÇÜK KITA

Birmingham Üniversitesi'nden Profesör Donald Houston, Mercator projeksiyonunun insanların hangi kıtanın ve ülkenin daha önemli olduğunu belirlediğini söyledi. Houston, "Bu harita Avrupa ve ABD'yi olduğundan büyük gösterirken Afrika'yı küçük gösteriyor. Siyasi açıdan tartışmalı çünkü kuzeydeki zengin ülkeler, güneydeki yoksul bölgelere göre daha önemsiz gibi görünüyor.” diyor.

Houston, Mercator'un yerine boyutları orantılı olarak yansıtan Peters veya Equal Earth görünümlerinin kullanılabileceğini belirtti. Bununla birlikte, şekil farklılıkları nedeniyle bu görünümler alışılmadık göründüğünü kaydeden Houstan, “Küre dışında hiçbir düz harita dünyanın gerçeğini tam olarak gösteremez.” dedi.